Tips bij het afbouwen van antidepressiva

Van een deelneemster aan het Phoenixtraject.

Als je antidepressiva aan het afbouwen bent, heb je vaak last van ontwenningsverschijnselen. Om die op te vangen, kan je van alles doen. Het is mij erg goed bevallen, om me te laten begeleiden via het Phoenixtraject. Maar daarnaast kan ik iedereen aanraden die wil stoppen met antidepressiva, ook zélf de nodige maatregelen te nemen, om het afbouwen te vergemakkelijken. En: om jezelf te helpen het goed vol te houden.

In het algemeen is het natuurlijk zo, dat met de nodige regelmaat voldoende eten, drinken, frisse lucht inademen, bewegen, ontspannen en slapen, het beste is voor iedereen, ook voor mensen die geen antidepressiva gebruiken. Ik heb gemerkt dat dit een nóg grotere rol speelt, als je antidepressiva gaat afbouwen. Behalve het advies om bij voorkeur geen alcohol, suiker, chips en andere (te) zoute dingen te nemen, zijn er tijdens een afbouwperiode nog een aantal dingen extra belangrijk.

Laat ik beginnen met vocht. Zorg dat je altijd een flesje (bron)water bij je hebt. Water is van levensbelang bij het afbouwen (meer dan ooit). Drink zo veel mogelijk water! Of anders vruchtensap, zo zuiver mogelijk. Ook fruit doet erg veel goed, het zuiverste vruchtensap dat er bestaat! (Bij mijn afbouwen, bleek speciaal een appel wonderen te verrichten!) Als je in een dip belandt, wat bij het afbouwen zo af en toe kan gebeuren en wat altijd onverwacht komt, zijn water en fruit van levensbelang. Je knapt er zienderogen van op! Je helpt je lijf én je geest om weer op te krabbelen. Je kunt weer helder nadenken en ‘wilt wel weer verder’, letterlijk en figuurlijk.

Behalve voldoende vocht, kan ik je ook aanraden om altijd wat (gezonde) koekjes bij je te hebben, of noten en rozijnen, of een banaan. Mocht je onverwacht in een dip schieten, dan helpen deze bronnen vól goede energie je weer overeind!

Nog een tip bij een dip: blijf in beweging. Ga niet liggen of slapen, geef er niet aan toe. Blijf doorgaan met waar je mee bezig bent. Het is logisch dat je tempo wat lager wordt als je je niet goed voelt, maar blijf tóch in beweging!
En: blijf niet alleen. Roep de steun in van iemand die je na staat, op je werk een goede collega bijv., die op de hoogte is van je afbouwen en die je van te voren hebt verteld dat dit soort dipmomenten kunnen voorkomen. Dit kan natuurlijk ook je partner, vriendin, of je buurvrouw zijn, het maakt niet uit. Als het maar iemand is die je vertrouwt. Zeg dat je het even moeilijk hebt, vraag of die persoon bij je in de buurt wil blijven en je in de gaten houdt, of je water of iets gezonds te eten brengt. Zo kom je er op eigen kracht wel weer doorheen, door die dip. Want hoe lastig ook: het blijft een tijdelijk iets en het gaat weer voorbij. Ook al voel je dat niet zo, als je er middenin zit. Geloof me: het gaat weer voorbij! En daarna weet je: oh, dat was er weer één, gelukkig hebben we die weer gehad. Probeer het te zien als een (tijdelijke) stap terug, die nodig is om er daarna weer twee of drie vooruit te kunnen maken.

De antidepressiva fabeltjes

Antidepressiva ...
.........zijn geneesmiddelen
Het zijn geen geneesmiddelen. Met deze middelen schuift iemand de oplossing van de problemen voor zich uit. Het is essentieel ook iets aan de emotionele oorzaken te werken

.........lossen de problemen voor je op
Dit klopt niet. Ze leggen, zo lang ze gebruikt worden, een chemisch ‘dekentje’ over de emotionele oorzaken. Zonder therapie komen de klachten na het stoppen keihard terug

.........afbouwen is eenvoudig
Het kost soms veel moeite om er weer vanaf te komen

.........afbouwen kan meestal in 4 weken gedaan worden
Afbouwen in 4 weken is meestal veel te snel. Er is dan een grote kans op terugval, zodat iemand weer gaat gebruiken en een slechte ervaring rijker is

.........zijn niet verslavend
Ze kunnen afhankelijkheid tot gevolg hebben

.........zijn onschuldige middelen
Deze middelen doen iets met het bewustzijn

.........vullen een tekort aan van een stofje in de hersenen (serotonine)
Dat wordt gesuggereerd door de farmaceutische industrie en is niet wetenschappelijk aangetoond. De suggestie wordt nog wel steeds in stand gehouden

.........werken beter wanneer je de dosis verhoogt
Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat dit niet klopt maar dat je wél meer last krijgt van de bijwerkingen
.........Praten is de beste manier om je problemen op te lossen

Praten helpt wel, maar is meestal niet voldoende. Er zijn ook andere, krachtig werkende methoden om de emotionele oorzaken zonder veel praten te behandelen

.........Een milde of matige depressie is een eindstation
Iemand kan met motivatie en hulp een depressie weer de baas worden.
Zonder (professionele) hulp is dat wel lastig, maar het hoeft niet alleen gedaan te worden, al denkt iemand zelf vaak van wel. Depressie wordt vaak als falen gezien en dat past niet bij de perfectionistische levensinstelling

Leven met angst

Het thema van Week 13 van de Psychiatrie is 'Psychiatrie op de schop..?!' Zowel hulpverleners als cliënten en hun familie voelen de noodzaak van verandering. Van 'weten wat de cliënt nodig heeft', gebaseerd op het gangbare medische model, groeit de behoefte aan 'vragen wat de cliënt nodig heeft'. Dit sluit aan bij de visie van Van Os, niet de stoornis is het probleem maar het onvermogen van de cliënt en zijn omgeving ermee om te gaan.

In de roman 'Dwaallicht' van Joshua Zwaan wordt Marthes leven beheerst door angsten en wanen. Haar man Barend kijkt machteloos toe en hun kinderen zorgen inmiddels meer voor hun moeder dan zij voor hen. Tijdens een vakantie escaleert de situatie en Barend vertrekt met de kinderen. Marthe belandt in een psychose en zwerft wekenlang door Amsterdam. Heel voorzichtig leert ze zichzelf te accepteren en een sprankje zelfvertrouwen groeit.

In een interview met Trouw vertelt Joshua dat zij zich lang verzet heeft tegen het gebruik van medicatie als antidepressiva.
Een citaat:
Ondanks cognitieve gedragstherapie, mindfulness, yoga, hardlopen en streng agendabeheer, sloeg de paniek steeds vaker toe en de periodes van somberheid groeiden opnieuw uit tot een depressie. De verstarring was deze keer bijna totaal; ik deed alleen nog het hoogstnoodzakelijke.

'Ik wil niet slikken, maar...'
Ik keek naar mijn man en kinderen, ik wist dat ik van ze hield, maar ik kon het niet meer voelen. Ik keek naar mijn prachtige tuin, ik wist dat die bloemenpracht mooi was maar ik kon er niet meer van genieten. In een helder moment belde ik een van mijn vriendinnen die al heel lang blij is met haar gebruik van antidepressiva. 'Vertel me er alles over', huilde ik. 'Ik wil niets slikken, maar misschien moet ik het gewoon doen.' Na haar verhaal gehoord te hebben belde ik een hele rij mensen van wie ik weet dat ze medicatie gebruiken. Allemaal vertelden ze wat ik al wist: dat ze blij waren die stap gezet te hebben.
Tot zover Trouw.

Het nadeel van medicijnen kan zijn dat het gevoelens afstompt, maar wanneer je zonder medicijnen toch niet kan voelen dat je van je man en kinderen houdt, dan is het uitproberen van medicijnen geen slecht idee. Voor het effect moet je soms wel een aantal weken wachten.
Joshua Zwaan:
“Na vier weken opbouwen schoof er in mijn hoofd een gordijn open. Het cliché dat de zon weer ging schijnen bleek letterlijk waar. Na nog een aantal weken werden mijn angsten minder, werd treinreizen weer leuk, stapte ik zo nu en dan in een lift en vond mijzelf zelfs op een dag terug in de ondergrondse metro, een vervoermiddel dat ik al vijf jaar meed.”

Trudy Dehue schrijft over de depressie-epidemie

Trudi Dehue, professor aan de Rijks Universiteit van Groningen (RUG), schrijft regelmatig kritisch over het achterhouden van onderzoeksresultaten van de werking van antidepressiva die de farmaceutische industrie niet welgevallig zijn.
Zo verscheen er een NRC-artikel (21-2-2009) door Trudy Dehue, geplaatst onder de kop 'Onderzoekers die afhankelijk zijn van de farmaceutische industrie ruïneren onze gezondheid'. Op haar website op de RUG meldt zij:
Oorspronkelijke versie van dat artikel met literatuurverwijzingen en een aanvulling over het laatste onderzoek naar de effecten van antidepressiva op kinderen.

Trudi Dehue kwam intensief in de media na het verschijnen van haar boek over de depressie-epidemie.

Over de plicht het lot in eigen hand te nemen

Is depressie een biologisch bepaalde ziekte die nu pas goed herkend en behandeld wordt? Praten de hulpverlening en de farmaceutische industrie ons psychische stoornissen aan? Of bracht de verzorgingsstaat mentale kleinzerigheid op grote schaal?



Trudy Dehue bespreekt de geschiedenis van neerslachtigheid. Ze bestudeert de claims van de biopsychiatrie, analyseert de commercialisering van het psychiatrisch onderzoek en de inhoud van de anti-depressivareclames. Ze betoogt dat gangbare verklaringen voor de toename van depressie niet houdbaar of niet volledig zijn.

De depressie-epidemie belicht het proces waarin het ideaal van de maakbare samenleving werd ingeruild voor dat van het maakbare individu. Benadrukten we voorheen omstandigheden als oorzaak van ellende, tegenwoordig gaat de aandacht naar het individuele brein. Daarbij werden we zelf verantwoordelijk voor wat ons vroeger gewoon overkwam. Want nu succes een keuze is geworden, geldt dat voor mislukking evenzeer.

Trudy Dehue werd bij verschijnen van haar boek door verschillende media geïnterviewd. Hier vindt u een aantal links naar de uitzendingen en artikelen, waaronder:
Medisch Contact, interview

Op zondag 9 augustus 2009 was zij zomergast bij de VPRO.

Het Phoenix traject

Afbouwen
Antidepressiva afbouwen is meestal niet gemakkelijk. Je hebt vaak het gevoel er alleen voor te staan. Verder word je tijdens het afbouwen weer geconfronteerd met de onderliggende problematiek als daaraan nog niet middels therapie of begeleiding voldoende aandacht werd besteed. Daarnaast krijg je ook nog eens te maken met de ontwennings- of onttrekkingsverschijnselen.

Programma
Met het geïntegreerde gestructureerd en gefaseerde programma met de naam Phoenix en onder begeleiding van een kinesioloog, psycholoog en ervaringsdeskundige, bieden we een gefaseerd en geïntegreerd afbouwtraject met ondersteuning op 4 niveaus,

1. energetisch: herstel van de innerlijke balans door kinesiologie.
2. mentaal: gesprek
3. fysiek: voedingssupplementen (orthomoleculaire middelen)
4. emotioneel: lotgenotencontact